Przeskocz do treści

Elizabeth Strout, Amy i Isabelle

Elizabeth Strout, Amy i Isabelle (ang.: Amy and Isabelle), Wyd. Wielka Litera,
Warszawa, 2018 (książka ukaże się w maju).

 „Kochaniutka, wyjdź za mężczyznę, którego matka nie żyje”1. Taką radę już
w pierwszym rozdziale debiutu powieściowego Elizabeth Strout Amy i Isabelle otrzymuje pierwsza z tytułowych bohaterek.

Te dwie kobiety to córka i matka mieszkające w niedużym starym domu w Shirley Falls w stanie Maine, małym miasteczku przedzielonym szeroką rzeką na lepsze Oyster Point, „gdzie mieszkali nieliczni dentyści, lekarze i prawnicy” oraz mniej prestiżowy Basen, którego główna ulica „prowadziła do fabryki, najpierw przebiegając przez kompleks sklepów, obejmujący A&P z trocinami na podłodze, outlet meblowy z wyblakłymi kanapami w witrynach […] oraz aptekę, w której za szybą widniał od lat ten sam zakurzony plastikowy fiołek afrykański”.

Isabelle Goodrow z maleńką Amy wprowadziła się przed laty do domu, który był „mały i kiepsko izolowany, […] gorący latem i lodowaty zimą”. Bohaterki poznajemy, gdy Amy jest szesnastoletnią, wysoką i zakompleksioną uczennicą miejscowej szkoły, a Isabelle, która przeprowadziła się tu, „by zbadać możliwości wychowania tu córki — i znalezienia męża, na co naprawdę miała nadzieję”, nadal samotnie wychowuje swoje dziecko, pracując jako sekretarka, dzięki czemu załatwiła córce wakacyjną pracę w nadzorowanym przez swojego szefa dziale.

Czytelnik doświadcza nieznośnego upału, zagłębia się
w przeróżne tajemnice, krzywi z obrzydzenia hipokryzją, a to wszystko stopniowo prowadzi do konfrontacji, kiedy skrywany wstyd i kłamstwo nie pozwalają już dłużej wytrzymać cierpienia. [...]
Amy i Isabelle to debiut Elizabeth Strout z wysokiego c.

Elizabeth Strout stopniowo buduje atmosferę tajemnicy. Od pierwszych stron obie panie łączy „czarna linia”, a napięcie i wzajemna niechęć matki i córki potęgują się
z każdym kolejnym rozdziałem. I jeśli sądzimy, że już odkryliśmy źródło konfliktu, dalsze wydarzenia wyprowadzają nas z błędu, kierując uwagę w inną stronę. To wszystko jest dawkowane czytelnikowi stopniowo, gdy zagłębia się w duszną atmosferę miasta spowodowaną nie tylko panującym upałem.

Poznajemy mieszkańców, którzy po coniedzielnej mszy u boku małżonka biegną bocznymi ulicami na upojne spotkanie z tymi, których życiowi partnerzy przekonani są o ich miłości i całkowitej wierności. Obserwujemy konserwatywne społeczeństwo („każda dziewczyna, która potrafi z zimną krwią się zabezpieczać, jest dziwką”) zaskakująco liberalnie podchodzące do ciąży piętnastoletniej uczennicy, ponieważ „mieszkała w Oyster Point. Nie mieszkała w Basenie, jej rodzice nie pracowali na stacji benzynowej […]. Ojciec Stacy był wykładowcą w college’u, psychologiem; jej rodzice byli „intelektualistami””.

W Amy i Isabelle z łatwością można zauważyć elementy, które Elizabeth Strout wykorzystuje w późniejszych swoich powieściach. Czytelnik doświadcza stopniowego budowania napięcia, widać odwołania do dziwnych i trudno wytłumaczalnych wydarzeń z przeszłości — motyw powtórzony chociażby w najnowszej To, co możliwe, delikatny styl i niedopowiedzenia karzące czytelnikowi domyślać się treści. Isabelle Goodrow podobnie do tytułowej bohaterki Olive Kitteridge z dużą łatwością ocenia innych, a Shirley Falls jest tym samym miasteczkiem, w którym, na podobieństwo późniejszych Braci Burgess, nic nie jest takie, jakie się wydaje na pierwszy rzut oka.

Czytelnik doświadcza nieznośnego upału, zagłębia się w przeróżne tajemnice, krzywi z obrzydzenia hipokryzją, a to wszystko stopniowo prowadzi do konfrontacji, kiedy skrywany wstyd i kłamstwo nie pozwalają już dłużej wytrzymać cierpienia2.

Amy i Isabelle to debiut Elizabeth Strout z wysokiego c. Miłośnikom jej twórczości trudno będzie się oderwać od lektury, a dla jeszcze nieprzekonanych powieść stanowi znakomity początek obcowania z subtelną prozą Autorki.

Zobacz też recenzje pozostałych powieści Elizabeth Strout: 1. Trwaj przy mnie, 2. Olive Kitteridge,
3. Bracia Burgess, 4. Mam na imię Lucy 5. To, co możliwe i 6. Olive powraca.

1 wszystkie cytaty pochodzą z omawianej powieści.

2 podobny temat: Wstyd Igi Zakrzewskiej-Morawek.