Czeski Raj to przepiękny obszar chronionego krajobrazu położony w północnych Czechach. Atrakcyjność tego pagórkowatego terenu tworzą między innymi tzw. skalne miasta. To skupiska wypiętrzonych skał osadowych. Ich silne zwietrzenie sprawiło, że przybrały różnorakie kształty i tylko wyobraźnia ogranicza pomysłowość skojarzeń, co mogą przypominać swoim wyglądem.
Aby poznać ów rajski krajobraz, wybrałem dwa skupiska skalne, które oceniłem jako najatrakcyjniejsze widokowo. Oba znajdują się w niewielkiej odległości od Jičina, który może stać się bazą wypadową.
Hruboskalsko
To skalne miasto wywodzi swoją nazwę od zamku Hrubá Skála zbudowanego ponad
miejscowością o tej samej nazwie. Za radą bardzo uprzejmej pani w centrum informacji turystycznej w Jičinie rozpocząłem marsz właśnie od Hrubej Skály. Aby tam dotrzeć, należy przejechać przez całą, rozrzuconą na dużym obszarze, miejscowość i wąską drogą dojechać do zamku. Całodzienny koszt parkingu to 120 Kč (cena z marca 2024 r.). Można zapłacić również za jedną lub dwie godziny postoju, ale nie zawracajmy sobie tym głowy. Spod zamku ruszamy w dół zielonym szlakiem, by po kilku minutach skręcić w lewo w ścieżkę oznaczoną na niebiesko, a następnie w prawo w szlak żółty, który będzie prowadził do najdalszego punktu marszruty. Wypiętrzone nawet na kilkadziesiąt metrów skały mijamy w różnych odległościach, czasem przechodząc wąskim korytarzem, częściej jednak widząc je w pewnej odległości z szerokiej ścieżki. Po kilkudziesięciu minutach dołączamy do szlaku
czerwonego dostępnego również rowerom i niemal autostradą docieramy do punktu zwrotnego trasy — zamku Valdštajn (Hrad Valdštajn). W sezonie zamek dostępny jest dla zwiedzających, mój marcowy spacer w deszczu zakończyłem jednak przy zamkniętej bramie na dziedziniec. Drogę powrotną na parking wyznacza powrotny czerwony rowerowy szlak. Co kilkaset metrów docieramy do punktów widokowych proponujących niezapomnianą panoramę. Niektóre z nich odległe są o kilkadziesiąt metrów od szlaku, ale nie odpuszczajcie!
Na przejście należy zaplanować 3-3,5 godziny. Pozwoli to na spokojne podziwianie
widoków i przyjemność spaceru. Głodni mogą się posilić przy obydwu zamkach stanowiących punkty zwrotne trasy..
Prachovské Skály
Spacer można zacząć od jednego z dwóch wejść na teren Prachowskich Skał: od miejscowości Prachov oraz z przeciwnej strony w miejscu zwanym Turistická chata. Ta druga propozycja stanowi zdecydowanie lepszy wybór, ponieważ od pierwszego kroku wchodzimy w
najciekawszą część. Szlak ma zupełnie inny charakter niż przejście przez Hruboskalsko. Niemal cały czas idzie się tuż przy skałach. Czasami szerokość przejścia wynosi tylko 40-50 cm i wówczas należy zdjąć plecaki, wciągnąć brzuchy oraz zacisnąć pośladki i dopiero wtedy przeciskać się pomiędzy omszałymi ścianami piaskowca.
Dla bardzo zapracowanych zaproponowano pętlę opisaną żółtym szlakiem. Przejście zajmuje około godziny a widoki i bliskość skał oszałamiają. Błędem jednak byłoby nie skorzystać również z dłuższej pętli poprowadzonej zielonymi oznaczeniami. Oferuje ona widok zespołów skalnych z różnych punktów. Atrakcyjności dodają tablice informacyjne opisujące bliżej i dalej położone charakterystyczne punkty krajobrazu. Dla mniej wprawnych piechurów trasa może
być męcząca, gdyż szlak biegnie raz w górę, a raz w dół z rzadkimi płaskimi odcinkami. Po drodze należy pokonać niezliczoną liczbę schodów, przeciskać się przez wąskie szczeliny, czy też przechodzić na czworaka pod nisko zawieszonymi stropami skalnymi. Trudy przejścia zostaną nagrodzone w dwójnasób fantastycznymi panoramami i bliskością skał. Podobnie do szlaku przez Hruboskalsko przejście całości zajmie od około trzech do trzech i pół godziny. To wystarczy, aby się nie zasapać i poświęcić czas atrakcjom wszystkich punktów widokowych.
Koszt parkingu z obu stron wynosi 100 Kč (marzec 2024 r.). Po przybyciu przekonałem się jednak, że w przeciwieństwie do parkingu w Prachovie opłata za postój przy Chacie Turystycznej nie była jeszcze pobierana. W sezonie bilet pozwalający na wejście na szlak Prachowskich Skał kosztuje ok. 100-120 Kč. Wędrując w marcu, minąłem zamkniętą kasę.
Spacer wszystkimi szlakami wymaga uwagi.
Strome podejścia i zejścia oraz miejscami nierówne i niestabilne podłoże wymuszają ostrożność. Koniecznie więc zaopatrzcie się w buty trekingowe. Eleganckie botki, modne sportowe obuwie i sandałki zostawcie w domu.
Czeski Raj czeka na Was. Nie zwlekajcie. Zajrzyjcie też do powieści Czeski Raj Jaroslava Rudiša. Tam znajdziecie zupełnie inną opowieść o tym regionie.