Nagroda Goncourtów (le Prix Goncourt) jest najważniejszą francuską nagrodą literacką i jedną z najbardziej prestiżowych w Europie. Została ufundowana przez Edmunda de Goncourt (oryg. Edmond de Goncourt). Liczba mnoga w nazwie odzwierciedla wkład braci Goncourtów — Edmunda i Jules’a w popularyzowanie literatury we Francji. Edmund organizował cykliczne spotkania literackie w formule swobodnego spotkania przy posiłku, a najzdolniejszych nagradzał.
Wyróżnienie jest wręczane od 1903 r. przez dziesięciu jurorów wybranych spośród wybitnych artystów pióra (aktualnie wśród nich znajduje się m.in. Eric-Emmanuel Schmitt), którzy reprezentują stowarzyszenie Akademia Goncourtów (l’Académie Goncourt). Nie muszą być Francuzami, ale wymaga się, aby tworzyli po francusku.
W swoim testamencie Edmund de Goncourt zadecydował, powołując się również na wolę swojego brata, że nagroda będzie dotyczyć fikcji literackiej napisanej prozą (franc. un ouvrage d'imagination en prose) i wydanej w roku poddawanym ocenie.
Nagrodę może otrzymać pisarz języka francuskiego. Laureat, którego ogłasza się
w listopadzie, zostaje wyłoniony w czterech etapach, w których trakcie pierwotna lista kandydatów jest stopniowo zawężana. Finansowo wyróżnienie jest symboliczne i wynosi 10 EUR, ale jego prestiż sprawia, że sprzedaż nagrodzonego dzieła często jest liczona w dziesiątkach tysięcy egzemplarzy, a nierzadko przekracza nawet sto tysięcy.
Z czasem podejmowano decyzje o docenieniu pisarzy również w innych kategoriach. Obecnie (2018 r.) jury wyróżnia twórców literatury także za: debiut powieściowy, nowelę, poezję i biografię.
Od lat osiemdziesiątych XX w. swoją nagrodę przyznają licealiści. Ponadto w wielu krajach, w tym również w Polsce, wyróżniani są twórcy, których tłumaczenia pojawiły się na rynku lokalnym.
Powieści laureatów Nagrody Goncourtów przedstawione dotychczas na CzytanieToPrzygoda.pl: 1. Pierre Lemaitre: Do zobaczenia w zaświatach,
2. Kolory ognia oraz 3. Trzy dni i jedno życie, 4. Éric Vuillard: L’ordre du jour,
5. Jean-Paul Dubois: Tous les hommes n'habitent pas le monde de la meme facon,
6. Herve le Tellier: Anomalia oraz 7. Wszystkie szczęśliwe rodziny.
Zobacz też artykuł o nagrodzie Pulitzera (tutaj).
Źródło: https://academie-goncourt.fr/.